Het rekeningresultaat nader gespecificeerd
Gedurende het jaar 2022 is de primaire begroting bijgesteld naar de verwachtingen in dat jaar. Dit heeft in 2022 plaats gevonden in de Voorjaarsnota en Najaarsnota.
De belangrijkste verschillen ten opzichte van de primaire Begroting 2022
In de ambitieverantwoording in de Voor- en Najaarsnota 2022 is bij het onderdeel de 3e W-vraag "Wat heeft dat gekost?" per beleidsdoel een analyse gegeven van de verschillen tussen de laatst vastgestelde begroting en de bijstelling in het betreffende product. De belangrijkste afwijkingen per ambitie van de realisatie ten opzichte van de primaire begroting staan hieronder kort toegelicht.
Ambitie 1 Samenwerken aan Zuid-Holland
Voor de opgave stikstof (NPLG) wordt in 2022 € 10 mln aan aanvullende middelen toegevoegd, bestemd voor diverse activiteiten die bijdragen aan directe stikstofdepositievermindering in de Natura 2000 gebieden, directe vermindering milieubelasting, van CO2 uit veenbodem en versterken bedrijfsvoering agrariër en verdere verduurzaming en transitie van de landbouwsector. Daarnaast zijn middelen toegevoegd om de Wet open overheid (Woo) uit te voeren.
Ambitie 2 Bereikbaar Zuid-Holland
Het project 20 waterstofbussen nadert zijn voltooiing waarbij vanuit het Rijk de laatste subsidietranche wordt ontvangen. Daarnaast wordt het bestedingsritme van subsidies voor gedragsbeïnvloeding en schone laadinfrastructuur binnenvaart geactualiseerd, wat leidt tot hogere lasten in 2022. Op de beschikbaarheidsvergoeding openbaar vervoer kunnen vervoerders een beroep doen waarvoor middelen vanuit het Rijk beschikbaar worden gesteld (€ 18,3 mln). Als gevolg van de fors hogere inflatie wordt het budget voor dagelijks beheer en onderhoud en energielasten openbare verlichting opgehoogd (€ 5,7 mln). Diverse budgetten voor bereikbaarheid en OV, waarvan de uitgaven in latere jaren plaatsvinden, zijn doorgeschoven via de daarvoor ingestelde reserves.
Ambitie 3 Schone energie voor iedereen
Het kastritme van de begrotingssubsidie Botlek Stoomnetwerk leidt tot een verschuiving van lasten van 2022 naar latere jaren (€ 1,2 mln). Voor de afwikkeling van de kosten en risico’s inzake het Warmtebedrijf Rotterdam wordt € 20,3 mln als last toegevoegd vanuit de eerder daarvoor ingestelde reserve.
Ambitie 4 Een concurrerend Zuid-Holland
De actualisatie van de bestedingsritmes van subsidies op basis van de daarbij behorende regelingen leidt in diverse gevallen tot het verschuiven van budgetten van 2022 naar latere jaren. Ook zijn enkele budgetten niet volledig benut waardoor deze vrijvallen ten gunste van het begrotingssaldo. Dit betreft proceskosten schaalsprongprogramma, niet-bestede subsidies van fieldlabs-partijen die terug zijn ontvangen, afronding van het subsidiedossier ‘clusterregeling’, circulaire economie en de kickstart your career-subsidie binnen het human capital programma.
Ambitie 5 Versterken natuur in Zuid-Holland
Binnen het NatuurNetwerk Nederland Krimpenerwaard wordt € 7 mln doorgeschoven naar 2023 in verband met vertraging in de realisatie van grondverwervingen en inrichtingsmaatregelen. Dit geldt ook voor een bedrag van € 2 mln voor het programma natuur. Als gevolg van krapte van personele capaciteit treedt ook vertraging op in de aanbesteding van Den Hoek en Gouwe Wiericke (per saldo € 3,8 mln).
De stijging van de beheervergoeding van 74% naar 84% leidt per saldo tot een ophoging van de lasten in 2022 van € 1,4 mln dat wordt gedekt vanuit de daarvoor ontvangen hogere bijdrage uit het provinciefonds. Vooruitlopend op het totale plan voor Leenherenpolder vindt al een interne afwaardering plaats van de boekwaarde van de gronden van € 3,9 mln. De actualisatie van het bestedingsritme van subsidieaanvragen van POP3-subsidies leidt tot hogere lasten van € 1,6 mln.
Ambitie 6 Sterke steden en dorpen in Zuid-Holland
De verwerking van de beklemming van lasten voor de subsidieregeling voor sociale woningbouw leidt tot een toename van € 3,5 mln aan budget ter dekking van reeds vastgelegde subsidieverleningen. Ook de verwerking van de beklemming 2021 voor het implementeren van de Omgevingswet leidt tot een toename van € 0,4 mln aan budget. Extra middelen à € 2,3 mln worden toegevoegd voor de subsidieregeling Woonvormen senioren die doorstroming op de woningmarkt stimuleert evenals extra middelen van € 0,8 mln voor de subsidieregeling Knelpuntenpot naar aanleiding van de aangenomen amendement 723.
Ambitie 7 Gezond en veilig Zuid-Holland
De verwerking van de beklemming van lasten voor de subsidies voor waterrecreatie, herstel van ruiterpaden, kassensloop Lansingerland en het verbeteren van de stad-landverbindingen leidt tot een toename van € 2,5 mln aan budget. Daarnaast worden de lasten geraamd voor het bevorderen en verbeteren van de milieukwaliteit die worden gedekt vanuit de specifieke Rijksbijdrage Bodem. In de Najaarsnota wordt voorzien dat de lastneming van verschillende, in 2022 opengestelde subsidieregelingen, pas tot lastneming in 2023 gaat leiden waardoor die middelen worden doorgeschoven naar dat jaar.
Bedrijfsvoering - Financiën en Organisatie
De actualisatie van de kapitaallasten en de verdeling vanuit de stelpost voor compensatie indexatie effecten en de nieuwe cao voor personele lasten leidt tot een bijstelling van het lastenbudget bij de Algemene middelen.
De belangrijkste verschillen ten opzichte van de Najaarsnota 2022
In de ambitieverantwoording in het jaarverslag is bij het onderdeel de 3e W-vraag "Wat heeft dat gekost?" per beleidsdoel een analyse gegeven van de verschillen tussen de bij de najaarsnota gepresenteerde begroting en de uiteindelijke realisatie. De belangrijkste verschillen groter dan € 1 mln die het rekeningresultaat hebben veroorzaakt staan hieronder kort toegelicht, gerangschikt per beleidsdoel.
Bedragen x € 1 mln | Beleidsdoel | ||
Minder uitgegeven dan begroot | 56,6 | ||
1 | Diverse taken Bestuur | 1.1 | 1,0 |
---|---|---|---|
2 | Nationaal Plan Landelijk Gebied | 1.1 | 9,9 |
3 | Opgave Stikstof | 1.1 | 4,7 |
4 | Regionale gebiedsagenda’s Mobiliteit | 2.1 | 2,3 |
5 | Mobiliteitsprojecten en onderzoeken | 2.1 | 1,6 |
6 | Planmatig onderhoud | 2.2 | 5,1 |
7 | Verschuiving werkzaamheden voor derden | 2.2 | 1,1 |
8 | Verkeersveiligheid (educatie en gedrag) | 2.3 | 1,7 |
9 | Zero emissie Laadinfra goederenvervoer | 2.3 | 1,0 |
10 | Warmteleiding WarmtelinQ | 3.2 | 2,0 |
11 | Werklocaties | 4.2 | 1,4 |
12 | Restauratie Rijksmonumenten | 4.3 | 1,0 |
13 | NNN-Gouwe Wiericke | 5.1 | 1,4 |
14 | NNN- Ecologische Verbindingszones | 5.1 | 2,6 |
15 | Natura 2000 | 5.1 | 1,1 |
16 | Veenweide, Klimaat en Bodemdaling | 5.2 | 6,5 |
17 | Subsidieregeling Sociale Woningbouw | 6.1 | 3,0 |
18 | Subsidieregeling Senioren Woonvormen | 6.1 | 1,1 |
19 | Omgevingsdiensten | 7.1 | 2,6 |
20 | Subsidies recreatie | 7.2 | 1,8 |
21 | Stelpost nieuw beleid | 9.1 | 1,6 |
22 | Stelpost financieringsmodel | 9.1 | 2,1 |
Meer uitgegeven dan begroot | -22,4 | ||
23 | Pensioenen GS | 1.1 | -2,4 |
24 | HWN/OWN aansluiting A15/N3 bijdrage | 2.1 | -2,6 |
25 | Stopzetten N214/N222 | 2.2 | -1,7 |
26 | Administratieve correctie afrekening Koningin Julianabrug | 2.2 | -1,2 |
27 | Voorziening Houdstermaatschappij (HZH) | 3.2 | -1,1 |
28 | NNN: Overige gebieden | 5.1 | -5,1 |
29 | Buijtenland van Rhoon | 5.1 | -1,9 |
30 | NNN Grond voor grond | 5.1 | -1,2 |
31 | Wet natuurbescherming en Faunabeheer | 5.1 | -2,0 |
32 | Nazorg stortplaatsen | 7.1 | -3,2 |
Minder baten dan begroot | -13,2 | ||
33 | Exploitatie OV | 2.1 | -1,6 |
34 | Regionale gebiedsagenda’s Mobiliteit | 2.1 | -1,2 |
35 | Veenweide, Klimaat en Bodemdaling | 5.2 | -5,5 |
36 | Heffen van opcenten Motorrijtuigenbelasting | 9.1 | -4,9 |
Meer baten dan begroot | 33,1 | ||
37 | Werken voor derden | 2.2 | 3,1 |
38 | Clinsh | 2.3 | 1,4 |
39 | Waterstofbussen | 2.3 | 1,2 |
40 | Schaalsprong | 4.1 | 2,9 |
41 | Buijtenland van Rhoon | 5.1 | 1,9 |
42 | NNN | 5.1 | 1,2 |
43 | NNN-Grond voor grond | 5.1 | 4,9 |
44 | Agrarisch natuurbeheer | 5.1 | 1,1 |
45 | Boerenlandvogels | 5.1 | 1,1 |
46 | POP 3 | 5.2 | 1,4 |
47 | WABO leges | 7.1 | 4,4 |
48 | Specifieke uitkering Tijdelijke regeling bodemopgaven 2022 | 7.1 | 3,0 |
49 | Provinciefonds | 9.1 | 4,1 |
50 | Afrekening Merwedekanaal | 9.1 | 1,4 |
Overige verschillen | -2,5 | ||
51 | Overige verschillen < € 1 mln diverse ambities | 23,6 | |
52 | Saldi gesloten systemen Bereikbaarheid en Groen en overig | -26,1 | |
Totaal jaarrekeningresultaat | 51,6 |
Toelichting op de belangrijkste verschillen ten opzichte van de Najaarsnota 2022
Hieronder de verschillen toegelicht op basis van bovenstaande tabel.
Minder uitgegeven dan begroot
1. Diverse taken Bestuur (€ 1 mln voordelig)
Binnen de diverse taken is sprake van lagere uitgaven dan begroot. Het betreft onder andere bestuurstaken PS/GS, IPO, Wet Open Overheid en Bibob.
2. Nationaal Plan Landelijk Gebied (€ 9,9 mln voordelig)
In 2022 is € 9,9 mln van het beschikbare budget niet aangewend. De belangrijkste reden ligt in vertraging van het Rijksbeleid en de rijksbrede uitgangspunt voor planvorming. De focus lag op het opstellen van gebiedsplannen, het indienen van versnellingsvoorstellen en uitwerken van no-regret maatregelen.
3. Opgave Stikstof (€ 4,7 mln voordelig)
Het stikstofdossier is dermate complex en aan veranderingen onderhevig, met name ook door rijksontwikkelingen, dat de beoogde middelen voor cofinanciering van Rijksregelingen en voor innovatie niet zijn uitgegeven.
4. Regionale gebiedsagenda’s Mobiliteit (€ 2,3 mln voordelig)
In de Regionale gebiedsagenda’s Mobiliteit (voorheen Bestedingsplan mobiliteit) zijn bijdragen opgenomen voor regionale infrastructuurprojecten op het gebied van doorstroming en verkeersveiligheid (duurzaam veilig). Het verschil komt voornamelijk door de zogenaamde toekomstig uitvoeringsgerede projecten. Daarvoor is jaarlijks budget beschikbaar maar blijven de aanvragen achter bij de verwachtingen. Voor duurzaam veilig projecten is meer subsidie verleend dan begroot omdat er ook nog aanvragen zijn binnengekomen die oorspronkelijk in 2021 zouden worden ingediend. Het is lastig om deze uitgaven goed te begroten, omdat de provincie afhankelijk is van gemeenten en waterschappen voor het tijdig aanvragen en afrekenen van subsidies, of het melden als dit niet lukt.
5. Mobiliteitsprojecten en onderzoeken (€ 1,6 mln voordelig)
Dit betreft een structureel budget voor onderzoekskosten voor projecten en een incidenteel budget voor eenmalige (begroting)subsidies met dekking vanuit de reserve Bereikbaarheid.
6. Planmatig onderhoud (€ 5,1 mln voordelig)
Op diverse projecten binnen het planmatig onderhoud zijn onder- en overschrijdingen. Onderschrijdingen worden veroorzaakt doordat werkzaamheden later/eerder worden uitgevoerd dan gepland.
7. Verschuiving werkzaamheden voor derden (€ 1,1 mln voordelig)
Er zijn minder werkzaamheden voor derden verricht. Dit betreft onder andere de Julius Ceasarbrug (Leiden) en Koudekerksebrug (Alphen aan den Rijn) en de combiboring ter voorbereiding van de oeverwerkzaamheden in traject 6 (Woudwetering).Tegenover deze verlaging van de lasten staan ook minder baten.
8. Verkeersveiligheid (educatie en gedrag) (€ 1,7 mln voordelig)
Vanwege corona zijn er opnieuw minder fysieke bijeenkomsten geweest over verkeersveilig gedrag. Dit is mede veroorzaakt door bezettingsproblemen bij projectleiders.
9. Zero emissie Laadinfra goederenvervoer (€ 1 mln voordelig)
Van de gemeente Alblasserdam is in 2022 geen subsidieaanvraag ontvangen. De aanvraag wordt naar verwachting in 2023 door de gemeente ingediend. Zie ook de baten.
10. Warmteleiding WarmtelinQ (€ 2 mln voordelig)
Voor de realisatie van de warmtetransportleiding WarmtelinQ heeft de provincie besloten een investeringssubsidie van € 81 mln beschikbaar te stellen. De subsidie wordt over een looptijd van enkele jaren in meerdere tranches uitgegeven. In 2022 betrof dit € 8 mln terwijl € 10 mln was begroot.
11. Werklocaties (€ 1,4 mln voordelig)
De subsidieregeling verduurzaming bedrijventerreinen realiseert een onderbesteding van € 1,4 mln met name als gevolg van de stijgende energieprijzen in 2022. Op basis van gestelde criterium dat terugverdienperiode van de investering langer dan vijf jaar is, kunnen veel bedrijven geen aanspraak doen op de regeling. De terugverdientijd was in 2022 door hoge energieprijzen veelal korter dan 5 jaar. Wel zijn er in december 2022 nog aanvragen ontvangen voor deze subsidieregeling maar nog niet beschikt voor € 0,7 mln. Conform de verslaggevingsregels worden deze lasten pas in de jaren 2023 verantwoord, waardoor het budget in 2022 niet zichtbaar is besteed. Via de reguliere P&C-cyclus zal de begroting van toekomstige jaren hierop worden aangepast.
12. Restauratie Rijksmonumenten (€ 1 mln voordelig)
In 2022 is voor € 0,5 mln minder uitgegeven aan subsidies voor de restauratie rijksmonumenten dan verwacht. Dit wordt met name veroorzaakt door fasering van een aantal grote restauratieprojecten (restauratie Geertruidehoeve, restauratie Buitenplaats Hodenpijl, restauratie Arcade 2021-2023 en restauratie Bomvrij Hospitaal). Conform de verslaggevingsregels worden deze lasten pas in de jaren 2023 en 2024 verantwoord, waardoor het budget in 2022 niet zichtbaar is besteed. Via de reguliere P&C-cyclus zal de begroting van toekomstige jaren hierop worden aangepast.
Daarnaast is de vrijval van subsidies € 0,5 mln groter dan verwacht bij Najaarsnota 2022, met name veroorzaakt door een grote vrijval op het restauratieproject Huis Dedel.
13. NNN-Gouwe Wiericke (€ 1,4 mln voordelig)
De grootste veroorzaker van de onder uitputting is het doorschuiven van de aankoop van gronden voor het deelgebied de Noordse Buurt ter waarde van € 1,7 mln naar 2023. De reden hiervoor is een lopend onderzoek over een mogelijke vervuiling en hoe hiermee kan worden omgegaan. Overige financiële prestaties zijn in lijn met de verwachting en zijn reguliere kleine afwijkingen t.o.v. prognose 2022 in zowel over- als onderbesteding.
14. NNN-Ecologische Verbindingszones (€ 2,6 mln voordelig)
De afwijking wordt veroorzaakt door:
- Lagere realisatie kosten dan oorspronkelijk ingeschat waar de boekhouding op is aangepast (project Achterwaterschap) (€ -1 mln)
- Bedrag voor betaling van de afwaardering van gronden door RVO is doorgeschoven naar 2023 (project Zuideweg-Zuid) (€ -1 mln)
- Op verzoeken van de initiatiefnemer zijn de te behalen prestaties en de te verrichten activiteiten doorgeschoven naar latere jaren (project Lentevreugd De Horsten) (€ -0,5 mln)
- Een aantal kleine afwijkingen op verschillende projecten € -0,1 mln
15. Natura 2000 (€ 1,1 mln voordelig)
De voortgang in het uitvoeren van maatregelen is vertraagd omdat er geen passende subsidieregeling was in 2022 en er tegelijkertijd geen opdrachten meer verstrekt konden worden. Hierdoor zijn in lijn met het programma Natuur beperkt maatregelen uitgevoerd.
16. Veenweide, Klimaat en Bodemdaling (€ 6,5 mln voordelig)
De onderbesteding heeft voor € 4,7 mln. betrekking op de in 2022 gerealiseerde aankoop van twee veehouderijbedrijven. Deze aankoop is verantwoord als investering terwijl dit in de begroting als exploitatiebudget was opgenomen. Per saldo is dit budget neutraal, ook de baten zijn € 4,7 mln. lager omdat de rijksbijdrage als investeringsbijdrage in de jaarstukken is verwerkt i.p.v. een baat in de exploitatie.
Daarnaast zijn door looptijdwijzigingen en correcties op basis van voortgangsrapportage voor € 1,3 mln (subsidie)lasten naar toekomstige jaren verplaatst. Tenslotte is er voor € 0,5 mln minder lasten gerealiseerd, omdat in 2022 nog niet alle regelingen/brieven vanuit Rijk, (onder andere NPLG) bekend waren waardoor niet alle projecten van start zijn gegaan. Hierdoor is ook de personele lager, dit in combinatie met latere instroom van personeel als gevolg van krapte op de arbeidsmarkt.
17. Subsidieregeling Sociale Woningbouw (€ 3 mln voordelig)
De provincie heeft drie specifieke subsidieregelingen gericht op woonregio’s voor sociale woningbouw. Bij de regeling voor de regio Haaglanden geldt dat subsidies verleend zijn met meerjarige subsidielasten. Dit leidt ertoe dat een aanzienlijk deel van de lasten pas in 2023 en daarna tot uiting komen. Voor de Subsidieregeling spreiding sociale woningbouw regio Rotterdamse is aanzienlijk minder aangevraagd dan gelet op het subsidieplafond mogelijk was.
18. Subsidieregeling Senioren Woonvormen (€ 1,1 mln voordelig)
Op basis van het grote aantal subsidieaanvragen is het subsidiebudget voor Senioren Woonvormen in 2022 volledig verleend. De beschikbaar gestelde middelen zijn nog niet door alle subsidieontvangers volledig besteed in 2022. Een deel van de lasten komt in 2023 tot uiting, hierdoor is in 2022 sprake van een onderbesteding.
19. Omgevingsdiensten (€ 2,6 mln voordelig)
In de Najaarsnota 2022 is geanticipeerd op de verwachte fors hogere loonkosten in 2022 voor de omgevingsdiensten veroorzaakt door nieuwe cao’s. Hiervoor is, voor het jaar 2022, een extra PZH-bijdrage aan de omgevingsdiensten gereserveerd (€ 0,8 mln) volgens het provinciale indexatiebeleid. De omgevingsdiensten hebben echter de hogere loonkosten in 2022 incidenteel kunnen opvangen binnen de exploitatie van de individuele omgevingsdienst. Hierdoor is deze extra PZH-bijdrage voor het jaar 2022 niet ingezet.
Daarnaast zijn in het jaar 2022, van een aantal omgevingsdiensten, afrekeningen van het jaar 2021 (coronajaar) ontvangen. In de Najaarsnota 2022 zijn deze bedragen grotendeels teruggestort naar de Algemene reserve, resterend voordelig bedrag van deze eindafrekeningen 2021 is € 0,4 mln.
Ook is sprake van een onderbesteding op de aanpak bodemlocaties van € 1,2 mln door vertraging in diverse projecten van de omgevingsdiensten.
20. Subsidies recreatie (€ 1,8 mln voordelig)
Ten aanzien van de subsidieverlening zijn er een aantal oorzaken waardoor het budget is onderschreden.
- Voor diverse aangevraagde subsidies was de beoordeling eind 2022 nog in behandeling. Dit komt onder andere doordat de openstellingstermijn pas op 31 december 2022 eindigde. Daarnaast kent één openstelling een sluitingsdatum van 31 maart 2023. In de najaarsnota 2022 is hierop geanticipeerd met het verlagen van het budget voor 2022 ten gunste van 2023. Deze gemaakte inschatting blijkt te voorzichtig; voor ongeveer € 0,7 mln van het na Najaarsnota beschikbare subsidiebudget 2022 zullen de lasten in 2023 worden verantwoord.
- Voor € 0,6 mln is sprake van een toegekende looptijdverlenging van een subsidietoekenning waardoor de lasten doorschuiven van 2022 naar 2023 en verder.
- Voor een aantal subsidies is sprake van lagere definitieve vaststelling van de maximale toegekende subsidie wat een voordeel oplevert van ongeveer € 0,3 mln.
- Een aantal subsidieplafonds is niet maximaal aangevraagd € 0,2 mln.
21. Stelpost nieuw beleid (€ 1,6 mln voordelig)
Deze stelpost is in 2020 opgevoerd om de rente effecten van geplande uitgaven uit het coalitieakkoord te dekken. In 2022 is deze stelpost niet aangewend.
22. Stelpost financieringsmodel (€ 2,1 mln voordelig)
Deze stelpost wordt met ingang van 2023 structureel ingezet ter dekking van het formatie budget (Organisatie). In 2022 is deze stelpost niet aangewend.
Meer uitgegeven dan begroot
23. Pensioenen GS (€ 2,4 mln nadelig)
Per 1 januari 2023 zijn de pensioenen voor (gewezen) GS-leden met 12% geïndexeerd. Hierdoor is sprake van een extra last van € 2,4 mln om de voorziening op het juiste niveau te houden.
24. HWN/OWN aansluiting A15/N3 bijdrage (€ 2,6 mln nadelig)
Eind 2022 zijn de regels omtrent het activeren van bijdragen in activa van derden door de commissie BBV aangescherpt. Als de door ons gesubsidieerde partij het project waarvoor de bijdrage verstrekt wordt zelf niet activeert, dan mag de subsidieverstrekker dat ook niet doen. In dit geval gaat het om een bijdrage aan Rijkswaterstaat, dat voor de administratie gebruik maakt van het kasstelsel en daarom niets activeert. Het aandeel 2022 van de provinciale bijdrage dient daarom ten laste van de exploitatie te worden gebracht.
25. Stopzetten N214/N222 (€ 1,7 mln nadelig)
Om voldoende dekking te vinden in de uitvoering van prioritaire projecten aanleg en verbetering zijn in de kadernota 2023 keuzes gemaakt. De functionele verbeteringen aan de N214 (parallelweg) en de N222 zijn hierdoor stopgezet. De gemaakte voorbereidingskosten worden ten laste van de exploitatie geboekt.
26. Administratieve correctie afrekening Koningin Julianabrug (€ 1,2 mln nadelig)
De financiële afwikkeling van de calamiteit aan de Koningin Julianabrug, in eigendom van de gemeente Alphen aan den Rijn, is per abuis begroot op de investeringskredieten. Deze werkzaamheden moeten echter worden verantwoord in de exploitatie. De gemaakte kosten worden volledig doorbelast aan de eigenaar van deze brug. De exploitatiebaten zijn hierdoor ook € 1,2 mln hoger dan begroot.
27. Houdstermaatschappij Zuid-Holland (€ 1,1 mln nadelig)
De provinciale stille reserve in de Houdstermaatschappij Zuid-Holland heeft op basis van de concept jaarrekening een negatieve waarde van € 8,2 mln. Om de negatieve stille reserve af te dekken is de in het verleden getroffen voorziening ad € 7,1 mln met € 1,1 mln opgehoogd naar € 8,2 mln.
28. NNN: Overige gebieden (€ 5,1 mln nadelig)
Er was rekening gehouden met de uitbetaling van een tweetal SKNL-subsidies. Verder was de verwachting dat er meer ecologisch advies zou worden uitgevraagd en is er een onderbesteding op de apparaatslasten vanwege de openstaande vacatures (€ -1,4 mln).
Voor de Leenheerenpolder heeft een administratieve overheveling plaatsgevonden van Grond voor Grond naar NNN. Bij het vastleggen van het budget werd er uitgegaan van overdracht in twee tranches, 50% in 2022 en 50% in 2023. Inmiddels heeft de gehele overdracht in 2022 plaatsgevonden met hogere lasten in 2022 (€ 4,3 mln).
Ook hebben enkele afwaarderingen van grond en enkele aanvullende strategische grondaankopen plaatsgevonden (€ 2,1 mln).
29. Buijtenland van Rhoon (€ 1,9 mln nadelig)
Voor de zomer is een inschatting gemaakt van de dossiers die nog in 2022 tot een notarismoment zouden leiden. Dit is in de vorm van een wijziging in de Najaarsnota doorgeven. Na de zomervakantie bleek dat er toch nog een extra aankoop kon worden gerealiseerd. In 2022 zijn er uiteindelijk meer grondtransacties afgerond hetgeen tot een hogere dan begrote uitgaven heeft geleid (€ 1,9 mln).
30. NNN Grond voor grond (€ 1,2 mln nadelig)
De lasten gemoeid met de aankoop en de afwaardering van grond voor grond zijn € 0,8 mln hoger dan begroot; de verkopen (en de daaruit volgende afwaardering) waren meer/hoger dan begroot. Daarnaast zijn de lasten voor het beheer van grond voor grond € 0,3 mln hoger dan begroot. Tenslotte zijn de lasten voor bedrijfsvoering € 0,1 mln hoger.
31. Wet natuurbescherming en Faunabeheer (€ 2,0 mln nadelig)
De overschrijding wordt veroorzaakt door hogere faunaschade. Dit als gevolg van hogere voedselprijzen, juridische procedures (waardoor op enkele soorten geen beheer uitgevoerd kon worden om o.a. de schade te beperken dan wel te voorkomen). En een toename door met name grauwe ganzen, knobbelzwanen en smienten zijn de tegemoetkomingen in faunaschade wederom fors gestegen ten opzichte van voorgaande jaren.
32. Nazorg stortplaatsen (€ 3,2 mln nadelig)
Een niet begrote dotatie aan de voorziening Nazorg Stortplaatsen van € 3,2 mln als gevolg van tegenvallende beleggingsresultaten in 2022 waardoor een tekort ontstond op de ontwikkeling van de doelvermogens van gesloten stortplaatsen.
Minder baten dan begroot
33. Exploitatie OV (€ 1,6 mln nadelig)
De afwijkingen hebben te maken met het verwerken van de beschikbaarheidsvergoeding en de veranderende vraag naar OV (zie ook de lasten). Het betreft de volgende concessies:
- Drechtsteden, Molenlanden en Gorinchem € 4,3 mln (v)
- Zuid-Holland Noord € -2,9 mln (n)
- Hoeksche Waard & Goeree Overflakkee € -2 mln (n)
- Waterbus € -1,3 mln (n)
- Treindienst Alphen – Gouda € 0,3 mln (v)
34. Regionale gebiedsagenda’s Mobiliteit (€ 1,2 mln nadelig)
Regionale Spoorinfrastructuur € 1,2 mln (n). Zie de toelichting bij de lasten.
35. Veenweide, Klimaat en Bodemdaling (€ 5,5 mln nadelig)
De begrote rijksbijdrage voor de aankoop van twee veehouderijbedrijven ad € 4,7 mln is wel gerealiseerd maar als investeringsbijdrage verwerkt i.p.v. een baat op dit beleidsdoel (budgetneutraal, zie lasten).
36. Heffen van opcenten Motorrijtuigenbelasting (€ 4,9 mln nadelig)
De opbrengst van de opcenten wordt gebaseerd op de opgave van de belastingdienst aan het begin van het boekjaar. Halverwege het jaar wordt de verwachte opbrengst aangepast op basis van de ontwikkeling van het wagenpark tot 1 juli, dit is verwerkt in de najaarsnota. De werkelijke opbrengst in 2022 was echter lager dan de opgave van de belastingdienst wat een trendbreuk betekent met de praktijk van de afgelopen jaren.
In 2022 is het totaal aantal auto’s in Zuid-Holland vrijwel constant gebleven (van 1.649.479 naar 1.651.343 ). De daling van de opbrengst komt door een stijging van het aandeel elektrische en hybride auto ’s in het wagenpark, het absolute aandeel belastbare elektrische auto’s is in 2022 gestegen van 31.894 naar 40.904 en vertoont daarmee een stijgende lijn. In eerdere jaren werd een potentiële opbrengstdaling van de opcenten vermeden door een stijging van het absolute aantal ICE-auto’s en het stijgende gemiddelde gewicht per auto. Het effect van deze trendbreuk voor de opbrengst van het jaar 2022 is een nadeel van € 4,9 mln.
Meer baten dan begroot
37. Werken voor derden (€ 3,1 mln voordelig)
De baten binnen Beleidsdoel 2-2 bestaan naast de legesinkomsten en verkoop vastgoed geheel uit bijdragen voor werk voor derden.
Op de volgende activiteiten zijn meer baten gerealiseerd dan begroot:
- Samenwerkingsovereenkomst N468 met het Hoogheemraadschap Delfland (€ 0,6 mln);
- Bediening van beweegbare kunstwerken/nacalculatie (€ 0,8 mln);
- Beheer en onderhoud aan het Utrechtse deel van het Merwedekanaal (€ 0,6 mln);
- Voorbereiding van het onderhoud aan de beweegbare kunstwerken in eigendom van de gemeente Delft (€1 mln);
- Uitvoeren diverse kleinere onderhoudsprojecten (€ 0,3 mln).
- De baten (€ 1,3 mln) voor de uitgevoerde calamiteit aan de Koningin Julianabrug (gemeente Alphen aan den Rijn) zijn per abuis begroot op het investeringskrediet. De realisatie van de baten is verantwoord in de exploitatie.
Op de volgende activiteiten zijn minder baten gerealiseerd dan begroot:
- Vertraging van de werkzaamheden op de volgende projecten (€ 1,5 mln). Het planmatig onderhoud aan de Julius Ceasarbrug en de Koudekerksebrug, de combiboring ter voorbereiding van de oeverwerkzaamheden in traject 6 (Woudwetering).
38. Clinsh (€ 1,4 mln voordelig)
Het project EU LIFE CLINSH is afgerond en in 2022 afgerekend. Zie ook de lasten, waarvan een deel al in eerdere jaren verantwoord is.
39. Waterstofbussen (€ 1,2 mln voordelig)
In 2022 zijn van de 20 waterstofbussen inmiddels 19 bussen actief in de dienstregeling van de HWGO-concessie ingezet. Dit heeft ertoe geleid, dat ook 19/20 deel van de ontvangen Rijksbijdrage, conform de gestelde voorwaarde door I&W, in 2022 als bijdrage in de exploitatie verantwoord is.
40. Schaalsprong (€ 2,9 mln voordelig)
In 2022 zijn de voorzieningen voor de verbonden partijen ROM-D en Innovation Quarter met respectievelijk € 0,7 mln en € 2,2 mln verlaagd, Bij ROM-D is geen sprake meer van negatieve stille reserves; hierdoor kan de voorziening worden opgeheven. Bij IQ is de voorziening verlaagd als gevolg van een positief jaarresultaat 2022 en verwatering van het aandeel dat de provincie heeft in IQ.
41. Buijtenland van Rhoon (€ 1,9 mln voordelig)
Vanwege hogere lasten op het Buijtenland van Rhoon (zie lasten), zijn ook de bijdrage uit rijksmiddelen hoger
42. NNN (€ 1,2 mln voordelig)
De opbrengsten uit verkoop / doorlevering van NNN-areaal zijn hoger dan begroot. De prognose met betrekking tot de te realiseren verkopen / doorleveringen is te conservatief geweest.
43. NNN-grond voor grond (€ 4,9 mln voordelig)
De opbrengsten uit verkoop, pacht en verhuur van provinciaal vastgoed is € 0,1 mln hoger dan begroot. Daarnaast zijn de opbrengsten uit verkoop, pacht en verhuur van groene grond € 4,8 mln hoger dan begroot. De prognose met betrekking tot te realiseren verkopen is te conservatief geweest.
44. Agrarisch natuurbeheer (€ 1,1 mln voordelig)
De EU heeft besloten haar bijdrage aan het agrarisch natuurbeheer te verhogen (zie lasten). Daardoor nemen de baten met € 1,1 mln toe.
45. Boerenlandvogels (€ 1,1 mln voordelig)
De opbrengsten uit verkoop / overdracht van weidevogelkerngrond zijn € 1,1 mln hoger dan begroot. De prognose met betrekking tot te realiseren verkopen is te conservatief geweest.
46. POP 3 (€ 1,4 mln voordelig)
Met betrekking tot de POP maatregelen zijn hogere bijdragen van de EU en van overige derden ontvangen.(zie laasten) Daarnaast is er een niet geplande bijdrage uit de EU ontvangen voor de POP3 uitvoeringskosten. (zie lasten)
47. WABO leges (€ 4,4 mln voordelig)
De provincie heft leges op de zogeheten BRIKS-taken (bouwen, reclame, inritten, kappen, slopen) van de omgevingsvergunning voor die bedrijven waarvoor de provincie op grond van de milieuwetgeving bevoegd gezag is. Binnen de legesverordening is er sprake van kruissubsidiëring. In 2022 waren er meer grote bouwaanvragen dan kleinere waardoor er een hogere opbrengst is dan geraamd.
48. Specifieke uitkering Tijdelijke regeling bodemopgaven 2022 (€ 3 mln voordelig)
Over 2022 ontving de provincie een specifieke uitkering Tijdelijke regeling bodemopgaven 2022 ter overbrugging in verband met lopende bestuurlijke onderhandelingen over een nieuw convenant Bodem en Ondergrond. Het doel van deze uitkering is om nieuwe bodemkwaliteitsopgaven op te pakken in samenwerking met de vijf omgevingsdiensten.
49. Provinciefonds (€ 4,1 mln voordelig)
De uitkering uit het provinciefonds is op basis van de Decembercirculaire € 4,1 mln hoger dan verwacht. Dit komt voornamelijk door de volgende 3 effecten:
- Een meevaller uit het BTW compensatiefonds van € 7 mln;
- Bepaalde rijksuitgaven zijn uitgesteld, hierdoor daalde het accres met € 4 mln;
- Beschikbaar gesteld € 1 mln voor het programma natuur.
50. Afrekening Merwedekanaal (€ 1,4 mln voordelig)
Op 29 november 2021 heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) aan de provincie Utrecht een voorstel uitgebracht over de provinciale verrekening herindeling Vijfheerenlanden. Dat voorstel is in december 2021 door het college van Utrecht vastgesteld, waarna in 2022 de financiële afwikkeling plaats kon vinden. Na de onderliggende verrekeningen tussen Utrecht en Zuid-Holland resteert € 1,4 mln in de voor de herindeling Vijfheerenlanden getroffen voorziening. Dit bedrag valt uit de voorziening vrij ten gunste van de algemene middelen.
Overige verschillen
51. Overige verschillen < € 1 mln diverse ambities (€ 23,6 mln voordelig)
Binnen de diverse ambities zijn er meerdere afwijkingen kleiner dan € 1 mln, deze staan toegelicht in de 3e w-vraag ("wat heeft het gekost?") binnen de betreffende ambities.
52. Verrekening gesloten systemen Bereikbaarheid en Groen / overige bestemmingsreserves (€ 26,1 mln nadelig)
Conform het coalitieakkoord en de financiële verordening wordt het saldo van de gesloten systemen Bereikbaarheid (€ 16,9 mln voordelig) en Groen (€ 3 mln voordelig) voor dat doel in de bestemmingsreserves opgevangen. Het restant wordt veroorzaakt door de mutaties in andere bestemmingsreserves.