Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing

Een besluit of maatregel genomen in het kader van de wettelijke taak van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) wordt succesvol aangevochten door vergunninghouder/verkrijger en/of burger.

• De provincie heeft onevenredige eisen gesteld bij het verlenen van een vergunning.
• De provincie heeft (onterecht) een bedrijf onder verscherpt toezicht gesteld en/of stilgelegd.
• Externe factoren leggen druk op het proces van vergunningverlening, zoals transities en toegenomen betrokkenheid van burgers.

• Financieel: eventuele proceskosten terugbetalen, evenals schadeclaims en onvoorziene kosten als gevolg van handhavingsbesluiten. De kosten voor bestuursdwang kunnen in principe verhaald worden op het bedrijf, het risico bestaat dat dit niet (meer) mogelijk is. 
• Imagoschade.

Vergunningverlening, toezicht en handhaving kennen altijd omgevingsrisico’s. Het is een politiek gevoelig beleidsveld. De betrokkenheid van burgers en externe partijen en daarmee de beïnvloeding van externen bij de uitvoering van de werkzaamheden is groot. In het kader van de besluitvorming lopen de omgevingsdiensten of de provincie dan ook altijd juridische risico’s. Regelmatig wordt tegen een besluit bezwaar of beroep aangetekend. Verder kunnen claims als gevolg van economische, milieu- of gezondheidsschade leiden tot extra kosten voor de provincie. Daarnaast kunnen kosten ontstaan als gevolg van handhavingsbesluiten als bestuursdwang. Bestuurlijk gecalculeerde risico’s nemen is een onderdeel van het vergunningverlenings- en toezicht- en handhavingsbeleid. De omgevingsdiensten voeren dit beleid uit namens de provincie.
Binnen Zuid-Holland hebben we te maken met veel complexe bedrijven en complexe vergunningen. Dergelijke vergunningen verlenen en daarop toezicht houden vraagt om veel kennis en expertise. Nieuwe ontwikkelingen als Zeer Zorgwekkende Stoffen, PAS en de veranderende wet- en regelgeving vragen veel specifieke kennis en expertise van de omgevingsdiensten.  Zonder investeringen in meer kennis en expertise kan de situatie ontstaan dat de omgevingsdiensten niet meer aan de kwaliteitscriteria voldoen.

• De vergunningverlening, toezicht en handhaving is ondergebracht bij de omgevingsdiensten. De provincie ziet erop toe dat de omgevingsdiensten de provinciale beleidskaders volgens de Nota VTH uitvoeren en voldoen aan de geldende  kwaliteitscriteria.
• Zorgvuldig inzetten van handhavingsinstrumenten, zoals verscherpt toezicht, stilleggen van een bedrijf en bestuursdwang.
• Taken waarbij specifieke kennis en ervaring nodig is centraliseren en bij één omgevingsdienst beleggen.
• Meer samenwerking tussen de Zuid-Hollandse omgevingsdiensten op het gebied van VTH, zodat kennis en expertise wordt gedeeld.

Het betreft een doorlopend risico. Als vergunningverlening, toezicht en handhaving niet meer op het vereiste niveau worden uitgevoerd kan dit leiden tot meer bezwaar- en beroepszaken en tot meer schadeclaims. De huidige kansinschatting is 0-25% met een maximale schade van € 5 mln op jaarbasis.